Praca domowa ucznia.

 

Ważną rolę procesie dydaktycznym spełnia praca domowa uczniów, czyli samodzielne wykonywanie zadania związane z procesem kształcenia na lekcji. W procesie nauczania -  uczenia się czynności nauczyciela i ucznia łączą się w jedną całość.

 W każdej lekcji można wyróżnić dwa etapy:

-przeżycia ucznia związane z opracowaniem nowego materiału,

- utrwalenie tego materiału.

By uczeń zrozumiał to czego uczył się na lekcji, potrafił zastosować nową wiedzę, musi ona zostać uporządkowana w jego psychice i utrwalona.

Praca domowa w kształceniu zintegrowanym odgrywa ważną rolę, gdyż wdraża uczniów do systematyczności, obowiązkowości, samokształcenia. Praca domowa nie powinna być odtworzeniem lekcji. Musimy pamiętać o tym, by nie była zbyt trudna- bo zniechęca, ani zbyt łatwa- bo uczy niedbałości. Nauka domowa musi być zróżnicowana, by uczniowie zmuszeni byli do wysiłku umysłowego.

Ważne jest, by praca domowa zadawana była bez pośpiechu, by wszystkie polecenia były wyjaśnione. Czynności związane z zadawaniem pracy domowej można ująć w następujące etapy:

- wyjaśnienie tematu i celu pracy domowej,

- dokładne wyjaśnienie ( podanie instrukcji),

- odpowiedzi na pytania uczniów i dodatkowe wyjaśnienia.

Praca domowa nie musi być zadana na końcu lekcji. Zależy to od charakteru zadania

i związku z przebiegiem lekcji. Można więc zadać ją w środku zajęć, a nawet na początku. Ważnym czynnikiem decydującym o celowości zadań domowych jest ich wnikliwa kontrola

i ocena. Nauczyciel powinien informować o poprawności wykonania zadania. Informacje takie mobilizują uczniów, wpływają na kształtowanie samokontroli i samooceny. Ważne jest by zwracać uwagę na wszelkie pozytywne poczynania uczniów. Istotną sprawą jest również to, by uczeń oceniany był indywidualnie, a nie drogą porównywania z innymi. Dzieci

w młodszym wieku szkolnym chcą być oceniane, czekają na wskazówki, pomoc, życzliwość ze strony nauczyciela.

Nauka domowa, ukierunkowana przez nauczyciela, stanowi etap przygotowawczy do samokształcenia. Dzięki racjonalnie organizowanej pracy domowej nauczyciel:

- wdraża do samodzielności w zakresie zdobywania różnorodnych informacji, organizowania własnej pracy, samokontroli i samooceny,

- uczy korzystania z różnych źródeł informacji, wyszukiwania ich,

- kształtuje samodzielność myślenia i działania,

- budzi i rozwija pomysłowość,

- mobilizuje do systematycznego uzupełniania poznanej wiedzy,

- wzmacnia wiarę we własne siły i możliwości.

Ważną rolę w pracy domowej ucznia spełniają rodzice. Pomoc ze strony rodzica musi być właściwa: zachęta, dyskretne naprowadzenie, pobudzenie do działania. Nie wolno odrabiać za dziecko zadań domowych, podawać gotowych odpowiedzi i rozwiązań. Wyręczanie dziecka przynosi tylko szkody. Dziecko takie nie wdraża się do samodzielnej pracy, nie podejmuje wysiłku do pokonania trudności, nie wierzy we własne możliwości.

Aby dziecko mogło efektywnie pracować, konieczne jest zapewnienie mu odpowiednich warunków. Najefektywniej pracuje się umysłowo w godzinach od 8 do 11 a po południu od 14 do 17. Rodzice powinni zadbać o to, by dzieci nie uczyły się zbyt późno. Dziecko powinno mieć stały kącik do nauki, w którym będzie miało biurko lub stolik oraz miejsce na książki

i przybory szkolne. Biurko powinno być tak ustawione, by światło padało z lewej strony. Ogromny wpływ na rezultaty w nauce ma ogólny stan zdrowia dziecka. Należy zapewnić dziecku urozmaicone posiłki oraz odpoczynek na świeżym powietrzu.  

Pamiętajmy o tym, że pierwsze lata nauki dziecka, stanowią fundament dla jego dalszego kształcenia.

 

 

Katarzyna Kępska

 

Literatura:

J. Zborowski, Praca domowa ucznia szkoły podstawowej, Warszawa 1954

H. Kozak, Organizacja pracy domowej uczniów klas początkowych, Warszawa 1984

I. Żywno, Nauka domowa ucznia klas 1-3, Życie Szkoły 1/2001H. Balińska red., Moje dziecko dobry uczeń, Warszawa 1987