WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej im. Zawiszy Czarnego z Garbowa w Warszewicach na rok szkolny 2023/2024

Podstawa prawna

Najważniejsze założenia związane z realizacją WSDZ w szkole zawarte są w dokumentach:

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego;

3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 1996 r., nr 67, poz. 329 ze zm.) zobowiązuje placówki oświatowe do „przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia”;
4. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz.1304, Nr 203, poz. 1966, Nr 228, poz.2258 oraz z 2004 r., Nr 96, poz. 959 i Nr 179, poz. 1845) - dotyczy zasadności zatrudnienia w szkole doradcy zawodowego;
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U.z 2001r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96, z 2003 r. Nr 146, poz. 1416) nakładają na dyrektorów i rady pedagogiczne „obowiązek organizacji wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego oraz zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu";
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej prowadzą nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych i specjaliści.
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach

8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19

9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach

10. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki 1) z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych

1

11. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach

Ocena zapotrzebowania na WSDZ

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru dalszej drogi kształcenia. System ten określa rolę i zadania osób odpowiedzialnych w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty, metody pracy. Adresatami projektu są uczniowie, ich rodzice, nauczyciele oraz instytucje wspomagające proces doradczy. Uczeń przygotowany do podjęcia decyzji edukacyjnej i zawodowej to taki, który zna swoje zainteresowania i predyspozycje, potrafi dokonać samooceny i ma plany na przyszłość.

§ 1 Założenia i cele WSDZ

1. Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego zakłada, że:

1. wybór zawodu jest procesem będącym sekwencją decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia;

2. na wybór zawodu składają się: wiedza na temat siebie, wiedza na temat zawodów, ścieżek edukacyjnych i rynku pracy;

3. na wybór zawodu wpływają głównie cechy osobowościowe jednostki (temperament, charakter, zdolności), zainteresowania, umiejętności, doświadczenia, wyznawane wartości, czynniki emocjonalne, zdrowotne, a także wpływ otoczenia i aktywność własna;

4. działania w ramach WSDZ muszą być systematyczne, zaplanowane i realizowane wg harmonogramu pracy szkoły i zgodne z treściami programowymi doradztwa zawodowego realizowanego w poszczególnych klasach.

5. WSDZ obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami;

6. WSDZ ma charakter planowych działań ogółu nauczycieli i koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego, dzięki czemu wszelkie działania szkoły mają spójny charakter.

7. WSDZ jest zgodny z priorytetami MEN na rok szkolny 2023/24

• 2. Cele programu WSDZ ADRESACI:

Adresatami wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego są:

• uczniowie,

• rodzice,

• nauczyciele,

2

CELE GLÓWNE WSDZ:

Celem orientacji zawodowej w klasach I–III jest :

• wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy

• rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji

• stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji.

Celem orientacji zawodowej w klasach IV–VI jest:

• poznawanie własnych zasobów

• zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy

• kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji

• stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji .

Celem doradztwa zawodowego w klasach VII–VIII szkoły podstawowej jest:

• przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu doradczym decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających znajomość własnych zasobów

• informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.

CELE SZCZEGÓŁOWE (w zależności jaki jest cel ogólny):

1. Uczeń:

• Poznaje siebie.

• Nazywa swoje umiejętności, zainteresowania, talenty, mocne strony.

• Planuje, zarządza swoim czasem i stawia cele.

• Posiada informacje o zawodach, zawodach przyszłości i czym jest rynek pracy.

• Rozwija świadomość zawodową

• Kształtuje umiejętności sprawnego komunikowania się, współpracy w grupie i autoprezentacji

• Poznaje dalsze ścieżki kształcenia

• Zna przeciwwskazania zdrowotne do wyboru szkoły

2. Nauczyciele:

• Potrafią zauważać potrzeby i zasoby uczniów.

• Wspierają rodziców i uczniów w procesie wyboru przez dziecko przyszłej ścieżki edukacyjno-zawodowej.

• Realizują tematy zawodoznawcze metodami aktywnymi

• Znają ofertę szkół ponadpodstawowych i zasady rekrutacji

3

• Rozwijają i wspierają talenty i zainteresowania uczniów.

• Włączają przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole

3. Rodzice:

• Znają ofertę edukacyjną szkolnictwa ponadpodstawowego.

• Wspierają dzieci w wyborze przyszłej ścieżki edukacyjno-zawodowej

• Posiadają informację o możliwościach i zagrożeniach dziecka.

• Są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli „doradców”

• Wiedzą gdzie szukać pomocy dla swoich dzieci w sytuacjach trudnych

• Angażują się w pracę doradczą szkoły np. prezentują swoje zawody czy zakłady pracy (tylko w razie możliwości, znaczne ograniczenie w związku z pandemią).

• 3 Funkcjonowanie WSDZ w Szkole Podstawowej im. Zawiszy Czarnego z Garbowa w Warszewicach

1. Za realizację WSDZ odpowiada dyrektor szkoły, doradca zawodowy, pedagog, bibliotekarz, pielęgniarka szkolna, nauczyciele przedmiotowi, wychowawcy i inne osoby wspomagające działania doradcze. Wspólne planowanie działań systemowych przez specjalistów i nauczycieli pozwoli podzielić się poszczególnymi zadaniami adekwatnie do posiadanej przez nich wiedzy, doświadczeń, kompetencji w obszarze wychowania, przedsiębiorczości, doradztwa i orientacji zawodowej. Treści z zakresu doradztwa zawodowego są realizowane w szkole w ciągu roku szkolnego.

2. Formy i metody pracy doradczej.

2) Formy adresowane do uczniów;

1. Indywidualne konsultacje i porady związane z dalszą edukacją (również dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi),

b) Warsztaty grupowe - pozwalające na odkrywanie swoich zainteresowań, umiejętności i predyspozycji zawodowych, ukazujące potrzebę planowania własnej przyszłości zawodowej,

3. Zajęcia grupowe - nakierowane na rozwój umiejętności społecznych i interpersonalnych: komunikacji, współpracy, przezwyciężania stresu,

4. Zajęcia grupowe umożliwiające poznanie różnych zawodów i związanych z nimi wymagań, filmy zawodoznawcze,

5. Realizowanie treści zawodoznawczych na lekcjach poszczególnych przedmiotów

6. Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów,

7. Wyjścia i wycieczki szkolne do zakładów pracy,

8. Tablica z informacjami na temat rekrutacji do szkół ponadpodstawowych

1. Udział dniach otwartych w szkołach ponadpodstawowych,

4

3) Formy adresowane do rodziców uczniów;

1. Indywidualne konsultacje i porady udzielane przez nauczycieli/specjalistów na terenie szkoły,

2. Kierowanie do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej na konsultacje z doradcą zawodowym,

3. Udział w dniach otwartych szkół ponadpodstawowych

4. Udostępnianie informacji edukacyjnych (prezentacja założeń pracy edukacyjnej  na terenie

szkoły na rzecz uczniów, informacji na temat zasad i terminów rekrutacji) i zawodowych (o zawodach przyszłości).

3. Metody w poradnictwie grupowym.

1. aktywizujące problemowe - burza mózgów, dyskusja,

2. metoda dramy - inscenizacje i odgrywanie ról,

3. metody testowe (kwestionariusze, ankiety, testy),

4. metody audiowizualne - filmy edukacyjne, zasoby Internetu, programy multimedialne, prezentacje multimedialne,

5. treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki,

6. techniki plastyczne, wzmacniające myślenie krytyczne, gry i zabawy.

§ 4 Realizacja i zakres działań z obszaru doradztwa zawodowego.

1. Działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach I–VI szkół podstawowych obejmują orientację zawodową, która ma na celu zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami, kształtowanie pozytywnych postaw wobec pracy i edukacji oraz pobudzanie, rozpoznawanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień.

2. Działania w zakresie doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII szkół podstawowych oraz w szkołach ponad-podstawowych mają na celu wspieranie uczniów w procesie przygotowania ich do świadomego i samodzielnego wyboru kolejnego etapu kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy.

3. Doradztwo zawodowe obejmuje spójne działania szkoły w zakresie pracy i grupowej z uczniami przy wsparciu i poradnictwie nauczycieli oraz zaangażowaniu rodziców. Działania mają charakter zaplanowany, systematyczny. Jest to zobowiązanie i wysiłek całej społeczności szkolnej,

23. której poszczególne grupy podejmują określone działania. Zakres zadań poszczególnych osób zaangażowanych w proces doradczy wynika z kompetencji, profilu wykształcenia, wykładanych treści oraz podstawy programowej w szkole podstawowej.

a. Doradca zawodowy prowadzi zajęcia z doradztwa zawodowego w wymiarze 10 godzin w ciągu roku szkolnego w klasach 7 i 8

b. Doradca zawodowy bierze udział w planowaniu działań szkoły w zakresie doradztwa zawodowego, aktualizuje informacje związane z doradztwem zawodowym, dokonuje bieżącego

5

monitorowania realizacji WSDZ, przeprowadza ankietę ewaluacyjną i sporządza sprawozdanie z realizacji WSDZ;

c. Pedagog diagnozuje potrzeby oraz możliwości uczniów, udziela indywidualnych porad i konsultacji w zakresie rozpoznawania mocnych stron oraz podejmowania decyzji edukacyjnych, w zależności od potrzeb i możliwości organizacyjnych prowadzi zajęcia rozwijające umiejętności emocjonalno-społeczne oraz na temat technik uczenia się, radzenia sobie ze stresem i autoprezentacji, kierują uczniów do specjalistycznych placówek.

d. Wychowawcy na lekcjach wychowawczych wprowadzają podstawy treningu interpersonalnego, kierują uczniów potrzebujących pomocy do doradcy zawodowego na konsultacje, prowadzą zajęcia na temat poznawania siebie i o tematyce zawodowej, uczą sposobów organizacji pracy własnej, wyznaczania celów.

e. Na każdym przedmiocie nauczyciele realizują podstawę programową z doradztwa zawodowego. § 5 OSOBY ODPOWIEDZIALNE

1. Dyrektor szkoły – dopuszcza program do użytku po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej;

2. Doradca zawodowy – czuwa nad sprawnym przebiegiem realizacji programu nauczania;

3. Pedagog – wspierają wychowawców w realizacji programu nauczania, udzielają wsparcia indywidualnego w sytuacjach tego wymagających, prowadzą zajęcia grupowe z uczniami;

4. Pedagog specjalny – wspiera, zwłaszcza uczniów z opiniami i orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego.

5. Wychowawcy – wspierają uczniów w poszerzaniu wiedzy na temat oferty edukacyjnej oraz rozwijają zainteresowania i talenty uczniów pomocne przy wyborze kierunku drogi zawodowej;

6. Nauczyciel bibliotekarz – gromadzi aktualne publikacje związane z ofertą edukacyjną;

7. Pozostali nauczyciele – dbają o poszerzanie wiedzy dotyczącej zawodów oraz predyspozycji uczniów zgodnie z uczonym przedmiotem i treściami programowymi.

• 6 METODY I FORMY REALIZACJI

·Praca grupowa

·Konsultacje indywidualne

• Wykłady

• Dyskusje

• Burza mózgów

• Warsztaty

• Pogadanki

• Prelekcje

• Prezentacje multimedialne

6

• Filmy

• Testy

• Ankiety

• Kwestionariusze

• Gry

• Lekcje wychowawcze, biblioteczne

• Gazetka – tablica

• Wycieczki zawodoznawcze i tematyczne

§ 7 WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM I INSTYTUCJAMI (przykłady)

• PUP

• OHP

• Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna

• Szkoły ponadpodstawowe

• Szkoły – dni otwarte

• Przedsiębiorcy

§ 8 ZASOBY

• programy komputerowe

• rzutnik

• tablica interaktywna

• materiały drukowane

• informacje o zawodach

• informatory

• publikacje

• narzędzia diagnostyczne

• komputery – adresy internetowe (praca, uczelnie, szkoły zawodowe)

• wychowawcy

• nauczyciele przedmiotowi

7

§ 9 Treści programowe

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-VI

A. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-III

l. POZNANIE SIEBIE

Uczeń:

l. l Opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać; l .2 Prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób; l .3 Podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;

l .4 Podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach;

l .5 Podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:

2. l Odgrywa różne role zawodowe w zabawie;

2.2 Podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;

2.3 Opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach;

2.4 Omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje;

2.5 Opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;

2.6 Posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:

3.1 Uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;

3.2 Wskazuje treści, których lubi się uczyć;

3.3 Wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH

Uczeń:

4.1 Opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;

8

4.2 Planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;

4.3 Próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą. B. Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV-VI

l. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW

Uczeń:

l. l Określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje;

1.2 Wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia;

1.3 Podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość;

1.4 Prezentuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców.

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:

2.1 Wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;

2.2 Opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka;

2.3 Podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;

2.4 Posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;

2.5 Wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:

3.1 Wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych mu przykładów, oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;

3.2 Wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;

3.3 Samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH

Uczeń:

4. l Opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych;

9

4.2 Planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu;

4.3 Próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą

Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII i VIII

l. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW

Uczeń:

l. l Określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych;

1.2 Rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe);

1.3 Dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł;

1.4 Rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych;

1.5 Rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;

1.6 Określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji;

l.7 Określa własną hierarchię wartości i potrzeb.

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY Uczeń:

2.1 Wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania;

2.2 Porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;

2.3 Wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy;

2.4 Uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;

2.5 Analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy;

2.6 Wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową;

2.7 Dokonuje autoprezentacji.

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Uczeń:

3.1 Analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;

10

3.2 Analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznania własnych zasobów;

3.3 Charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej;

3.4 Określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH

Uczeń:

4.1 Dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym;

4.2 Określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby;

4.3 Identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy;

4.4 Planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów

§ 10 Efekty wynikające z wdrożenia WSDZ w szkole

1. Przewidywane rezultaty w odniesieniu do Rady Pedagogicznej.

1. Wprowadzenie treści doradztwa zawodowego do planów wychowawczych klas, oraz planów pracy.

2. Współpraca ze środowiskiem lokalnym na rzecz rozwoju zawodowego uczniów.

3. Zastosowanie metod, technik i form prowadzenia zajęć z doradztwa zawodowego podczas zajęć z uczniami.

4. Realizacja treści zawodoznawczych podczas lekcji, zebrań oraz spotkań indywidualnych z rodzicami.

2. Przewidywane rezultaty w odniesieniu do uczniów.

1. Znajomość czynników niezbędnych do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru zawodu.

2. Umiejętność dokonywania samooceny, wskazywania swoich predyspozycji, mocnych i słabych stron, decydujących o trafności wyboru zawodu i dalszej drogi edukacyjnej.

3. Znajomość świata pracy, grup zawodów, kwalifikacji.

4. Umiejętność samodzielnego zaplanowania ścieżki edykacyjno - zawodowej.

3. Przewidywane rezultaty w odniesieniu do rodziców.

1. Znajomość czynników niezbędnych do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru ścieżki edukacyjno – zawodowej przez dziecko.

11

2. Zrozumienie potrzeby uwzględnienia zainteresowań, uzdolnień, cech charakteru, temperamentu, stanu zdrowia, możliwości psychofizycznych, rynku pracy jako czynników decydujących przy planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej dziecka. Umiejętność wskazania tych cech u własnego dziecka.

3. Znajomość źródeł informacji i wsparcia w procesie wyboru drogi zawodowej dziecka.

4. Znajomość trendów w zatrudnieniu na lokalnym rynku pracy oraz oferty szkolnictwa ponadpodstawowego na terenie miasta.

5. Umiejętność udzielenia pomocy swojemu dziecku w podejmowaniu decyzji edukacyjno - zawodowych.

§ 11 Ewaluacja

Ewaluacja WSDZ jest stałym elementem wdrażania działań doradczych w szkole, aby propozycje warsztatów były zgodne z oczekiwaniami i potrzebami uczniów i ich rodziców. Na podstawie ankiety ewaluacyjnej oraz wywiadów doradca zawodowy sporządzi sprawozdanie i przedstawi Dyrektorowi szkoły (Radzie Pedagogicznej) do zatwierdzenia pod koniec roku szkolnego.

Załączniki:

1. Program Doradztwa Zawodowego w klasach 7 i 8

2. Ankiety ewaluacyjne.

12

Załącznik nr 1

Program doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej im. Zawiszy Czarnego w Warszewicach

1. Podstawa prawna

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego

2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59),

3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 60),

4. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół z dnia 31 marca 2017r., (Dz.U. 2017, poz. 03);

5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach

6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017, poz. 356).

7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz.U. 2018, poz. 1601).

8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2018, poz. 1675)

9. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI z dnia 22 lipca 2022 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych

10. Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach

2. Treści nauczania programu.

Niniejszy program jest przeznaczony do nauczania doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII Szkoły Podstawowej im. Zawiszy Czarnego w Warszewicach. Zawarte w programie treści są zgodne z wytycznymi zawartymi w ustawie Prawo oświatowe oraz ustawie Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej

13

w sprawie doradztwa zawodowego. Treści te zostały podzielone na zagadnienia, których realizacja odbywa się w dwuletnim cyklu nauczania, przy założeniu, że w klasie VII i VII uczniowie mają 10 godzin zajęć doradztwa zawodowego w ciągu całego roku szkolnego.

2.1 . Ramowy podział treści nauczania w klasach VII i VII.

Klasa VII

1. Poznanie własnych zasobów

2. Świat zawodów i rynek pracy.

Klasa VIII

1. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

2. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno – zawodowych.

2. Środki i pomoce dydaktyczne niezbędne w realizacji treści programu.

• plansze,

• plany,

• schematy,

• wykresy,

• ilustracje,

• materiały biurowe

• ankiety, kwestionariusze, karty pracy

• filmy, nagrania

• sprzęt multimedialny

• dostęp do Internetu

• gry - w tym interaktywne

• informatory, katalogi, broszury, ulotki

• teksty źródłowe

• bazy i analizy, statystyki

• akty prawne

• sprzęt techniczny umożliwiający odtwarzanie materiałów zawartych na nośnikach elektronicznych.

3. Cele.

3.1. Cele ogólne.

Celem doradztwa edukacyjno – zawodowego w klasie 7 i 8 szkoły podstawowej jest wspieranie uczniów w procesie przygotowanie ich do samodzielnego świadomego wyboru kolejnego etapu

14

kształcenia i zawodu, z uwzględnieniem ich zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji zawodowych oraz informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy.

Program zawiera cele ogólne takie jak:

• poznanie samego siebie

• uzmysłowienie uczniom konieczności świadomego i rozważnego wyboru dalszej drogi kształcenia i zawodu

• przygotowanie ucznia do trafnego wyboru drogi dalszego kształcenia i zawodu

• analizę informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy

• poszerzenie własnej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych

• kształtowanie gotowości do wejścia na rynek pracy

• rozwijanie umiejętności uczenia się przez całe życie

• wskazanie źródeł informacji o doradztwie zawodowym

3.2.            Cele szczegółowe.

• Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

• Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

• Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji

i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

• Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno - zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

4. Treści nauczania programu

1. Klasa VII

1. Mocne i słabe strony

2. Zdolności i umiejętności

3. Zainteresowania

4. Kreatywność

5. Predyspozycje zawodowe i osobowość zawodowa

6. Droga do sukcesu – planowanie kariery.

15

7. Zawody w moim najbliższym otoczeniu

8. Praca w grupie jako przykład kompetencji kluczowej

9. Świat zawodów

10. Kompetencje na rynku pracy

4.2. Klasa VIII

1. System edukacji w Polsce

2. Cele edukacyjne i zawodowe

3. Współczesny rynek pracy

4. Ja na obecnym rynku pracy

5. Praca jako wartość

6. Zawody przyszłości

7. Dokumenty aplikacyjne

8. Autoprezentacja

9. Co warto wiedzieć o szkołach zawodowych

10. Alternatywne drogi dojścia do zawodu

5. Metody i formy pracy doradczej.

•   analiza przypadku,

• ankieta,

• autoprezentacja,

• ćwiczenia grupowe,

• debata „za i przeciw",

• dyskusja problemowa,

• kolaż,

• lekcja odwrócona,

• ocena pracy grupowej,

• plakat,

• rozwiązywanie problemów,

• skojarzenia,

• wirujące plakaty

• praca grupach, parach, indywidualna

• pogadanka

16

• wykład

• warsztaty

• ćwiczenia

• testy, kwestionariusze

• burza mózgów

• rozwiązywanie problemów

• symulacje

• drama

• projekt

• portfolio

• metody multimedialne

• gry diagnostyczno-symulacyjne

• praca z materiałami źródłowymi

• udział w dniach otwartych szkół

• wizyty w zakładach pracy

• spotkania przedstawicielami zawodów, instytucji, szkół

• przedsięwzięcia typu: targi edukacyjne, targi pracy, dni kariery, dni przedsiębiorczości

6. Współpraca.

6.1. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna.

• pomoc w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery zawodowej, udzielana w formie: warsztatów, porad i konsultacji, wykładów i prelekcji, działalności informacyjno-szkoleniowej,

• indywidualne spotkania z uczniami, indywidualne testy predyspozycji zawodowych.

6.2. Powiatowy Urząd Pracy

• opracowanie analiz i sprawozdań, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych oraz dokonywania ocen dotyczących rynku pracy,

• wizyta w PUP, spotkanie z doradcą zawodowym, analiza rynku pracy, zestawienie zawodów osób bezrobotnych, aktualne oferty pracy.

6.3. Ochotnicze Hufce Pracy

• przedstawienie systemu kształcenia i oferty,

• możliwości zdobycia kwalifikacji zawodowych.

17

6.4. Szkoły ponadpodstawowe (licea ogólnokształcące, technika, szkoły branżowe I i II stopnia)

• przedstawienie oferty (spotkania z przedstawicielami szkół)

• wizyty w szkołach

• udział w dniach otwartych

7. Efekty realizacji programu.

1. W zakresie wiedzy uczeń:

•   zna pojęcia związane z tematyką rynku pracy, kwalifikacji zawodowych,

•   zna swoje możliwości psychofizyczne i predyspozycje zawodowe,

•   rozumie zależności pomiędzy zainteresowaniami a wyborem zawodu,

• zna umiejętności niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych,

• zna możliwości zatrudnienia na rynku pracy uwzględniając zapotrzebowanie na określone zawody,

• wie gdzie szukać informacji o rynku pracy,

• zna specyfikę różnych zawodów i rynku pracy.

7.2. W zakresie umiejętności uczeń:

• umie określać i rozwijać swoje zainteresowania,

• samodzielnie formułuje własne cele oraz drogi ich realizacji,

• wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu doradztwa edukacyjno- zawodowego aby trafnie określić swoje predyspozycje, zdolności,

umiejętności,

• samodzielnie lub z pomocą doradcy planuje dalszą ścieżkę rozwoju edukacyjno - zawodowego,

• rozpoznaje swoje mocne i słabe strony,

• radzić sobie w różnych sytuacjach życiowych, w tym związanych z dokonywaniem wyborów,

• twórczo znajduje różnorodne rozwiązania problemów.

7.3.W zakresie kompetencji społecznych uczeń:

• skutecznie współpracuje z kolegami w zespole,

• przyjmuje twórczą i refleksyjną postawę wobec przekonań, sposobu postępowania innych ludzi,

• efektywnie komunikuje się,

18

• aktywnie pełni role społeczne,

• rozwiązuje konflikty powstające podczas pracy zespołowej.

8. Ewaluacja

Właściwa i skuteczna realizacja celów zawartych w niniejszym programie zależy od stałej kontroli sposobu nauczania i zastosowanych w procesie kształcenia metod. W tym celu nauczyciel powinien zbierać informacje, które pozwolą stwierdzić, czy właściwie wywiązuje się z powierzonych mu zadań, czy też jego praca wymaga modyfikacji.

19

Załącznik nr 2

ANKIETA NR 1

Drogi Uczniu!

Masz przed sobą anonimową ankietę, w której możesz się wypowiedzieć na temat zajęć doradztwa zawodowego. Twoje wypowiedzi pomogą mi w planowaniu dalszej pracy, a Tobie pozwolą poznać twoje mocne i słabe strony związane z uczestnictwem w lekcjach.

Przeczytaj uważnie poniższe stwierdzenia i zaznacz „TAK” albo „NIE”.

1. Lubię zajęcia doradztwa zawodowego.

2. Zajęcia doradztwa zawodowego są dla mnie ciekawe.

3. Wszystkie zadania wykonuję zgodnie z poleceniami doradcy zawodowego

4. Zajęcia doradztwa zawodowego są dla mnie nudne.

9. Poznając zagadnienia związane z doradztwem zawodowy, mam świadomość, że są to bardzo potrzebne informacje.

10. Tempo prowadzenia zajęć jest dla mnie odpowiednie.

11. Zajęcia są prowadzone w sposób ciekawy i atrakcyjny

12. Odczuwam satysfakcję, gdy aktywnie uczestniczę w lekcji.

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE

TAK NIE TAK NIE TAK NIE

Dziękuję za udział w ankiecie!

20

ANKIETA NR 2

KLASA .....................           DATA .....................

Drogi Uczniu!

Proszę cię o uwagi dotyczące tematyki i sposobu prowadzenia przeze mnie zajęć.

Przy każdym punkcie zakreśl wybraną odpowiedź lub wpisz własną.

1. Zajęcia były:

* nudne            * średnio interesujące        * interesujące           * bardzo interesujące

2. Na tych zajęciach najbardziej podobało mi

się ...........................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

...................................................................

3. W nauczycielu prowadzącym zajęcia:

najbardziej podoba mi

się ...........................................................................................................................................................

..................................

najbardziej nie podoba mi

się ...........................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

4. Na moją chęć aktywnego uczestniczenia w zajęciach wpływa dodatnio: luźna / poważna atmosfera

traktowanie mnie poważnie / niepoważnie zachęcanie mnie do słuchania / do działania

inne czynniki

(jakie?)............................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

5. Ta zajęcia dały mi dużo nowej wiedzy/umiejętności (jakiej?,

jakich?) ..................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

6. Te zajęcia pozwoliły mi pozwoliły mi przyswoić sobie następujące umiejętności:

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

Dziękuję za udział w ankiecie!